10 lời khuyên của nữ tiến sĩ Việt tại Mỹ dành cho các bạn trẻ vừa thi tốt nghiệp THPT
Nhân kỳ thi tốt nghiệp THPT vừa qua, nữ tiến sĩ đã có bài viết về 10 lời khuyên mang đậm trải nghiệm sâu sắc được nhiều bạn trẻ yêu thích và chia sẻ.
* Bài viết thể hiện quan điểm cá nhân của tác giả.
Nguyễn Phương Chi (Chi Nguyễn) sinh năm 1989 ở Hà Nội, hiện lập nghiệp và định cư tại Mỹ. Cô nhận bằng Thạc sĩ về giáo dục, văn hoá và xã hội tại Đại học Pennsylvania, tiếp tục học lên Tiến sĩ tại Penn State, từng làm chuyên gia phân tích dữ liệu tại một trường đại học công lớn. Tháng 8/2021 này, cô sẽ làm việc tại Đại học Arizona (Hoa Kỳ) với vai trò là giáo sư, vừa giảng dạy vừa nghiên cứu.
Với những ai yêu thích lối sống tối giản, Chi Nguyễn là cái tên không còn xa lại, cô là tác giả blog The Present Writer với nhiều chia sẻ hữu ích về việc học tập hay bí quyết quản lý thời gian, quản lý tài chính cá nhân, hướng dẫn thiết kế đồ họa đơn giản…
TS Nguyễn Phương Chi.
Chi Nguyễn chia sẻ, trong kỳ thi THPT Quốc gia 2021, cô nhận được rất nhiều email và tin nhắn của các bạn hỏi về học ôn thi, chọn ngành, chọn trường… Cùng với đó là những băn khoăn của các bạn mới ra trường và đang tìm việc hoặc đã đi làm một vài năm nhưng vẫn cảm thấy mơ hồ với tương lai. Các bạn nhìn lại thời điểm thi THTP ngày nào với câu hỏi: “Liệu mình đã chọn đúng đường?”.
Đó là lý do cô muốn gửi đến các bạn trẻ đang đứng trước “ngã ba cuộc đời” 10 lời khuyên mà cô ước ai đó chỉ cho mình khi còn ở độ t.uổi 18 – 20 với nhiều lo âu, trăn trở về tương lai.
1. Dành thời gian suy nghĩ và định hướng cho tương lai của mình
Nói theo ngôn ngữ coding, các bạn trẻ hoàn toàn có thể tự “lập trình” cho tương lai của mình nếu có dữ kiện đầy đủ. Dữ kiện này có được nhờ tìm kiếm bên ngoài và đào sâu bên trong tâm hồn của mình, lắng nghe và suy nghĩ xem mình thực sự muốn gì cho tương lai.
Nếu bạn chưa biết bắt đầu từ đâu, hãy sử dụng mô hình (framework) định hướng đơn giản gồm 3 vòng tròn giao nhau: (1) Việc mình muốn làm (thường cũng là việc mình có năng lực làm tốt nhất), (2) Việc xã hội cần và (3) Việc đem lại thu nhập. Ráp các dữ kiện bạn tìm được vào mô hình này, bạn sẽ có cái nhìn rõ hơn về ngành nghề, trường học, hướng đi… phù hợp nhất.
2. Khám phá để đưa ra quyết định
Rất nhiều bạn trẻ bị “kẹt” lại ở khâu quyết định: “Nên chọn trường A hay trường B?”, “Làm ngành C hay ngành D?”, “Mình có thực sự yêu thích công việc X không?”… Nhưng thực sự, cách tốt nhất để đưa ra quyết định là “thực địa” – bạn phải tận tay khám phá, thử nghiệm thì mới biết được đâu là thứ phù hợp với mình.
Nếu đang băn khoăn giữa hai trường đại học/ngành học, tại sao không đến tận nơi tham quan, ngồi học thử vài buổi, nói chuyện với chính những sinh viên đang học xem thực tế là như thế nào? Nếu đang băn khoăn không biết có nên bỏ công việc hiện tại để đi làm việc sở thích, tại sao không làm việc sở thích sau giờ làm và trong ngày cuối tuần để xem mình có thực sự muốn biến thú vui thành công việc chính hay không? Đừng chỉ chắp tay sau lưng, đi tới đi lui với những lựa chọn, hãy thử nghiệm và khám phá để tìm ra câu trả lời cho mình.
Đừng chỉ chắp tay sau lưng, đi tới đi lui với những lựa chọn, hãy thử nghiệm và khám phá để tìm ra câu trả lời cho mình.
3. Luôn bắt đầu với câu hỏi “Tại sao?”
Video đang HOT
Rất nhiều bạn trẻ khi gặp khúc mắc thì thường chỉ lao đi kiếm tìm giải pháp – tức là câu trả lời cho câu hỏi: “Làm sao?” rồi vội vã làm ngay lập tức. Nhưng lại quên đi mất rằng, để có thể thực hiện được bất kỳ phương pháp nào hiệu quả và lâu dài, trước hết ta cần phải có câu trả lời rõ ràng, mạnh mẽ cho câu hỏi: “Tại sao?” và thường xuyên quay đi, trở lại với câu hỏi này. Có được một lý do mạnh mẽ (strong Why) sẽ giúp bạn lấy lại tinh thần khi mất động lực và tìm được hướng đi sát nhất với mục tiêu ban đầu của mình.
4. Hành động! Hành động! Hành động!
T.uổi trẻ là thời điểm tuyệt vời nhất trong đời để tự do lăn xả, khám phá bản thân, tìm kiếm cơ hội, ném mình vào những hoàn cảnh khác nhau để học hỏi. Hãy tận dụng lợi thế này, đừng biến mình thành những “ông/bà cụ non” cả ngày thở than thời thế-thế thời mà bản thân không nhúc nhích làm bất kỳ điều gì để thay đổi cuộc đời của chính mình.
5. Điều duy nhất ta có thể làm và kiểm soát được là: Cố gắng hết mình
TS Chi Nguyễn
Con đường dẫn tới thành công luôn có nhiều khúc quanh, ngã rẽ, nhiều yếu tố bên ngoài chi phối kết quả cuối cùng. Bởi vậy, điều duy nhất ta có thể dựa vào là chính mình.
Con đường dẫn tới thành công luôn có nhiều khúc quanh, ngã rẽ, nhiều yếu tố bên ngoài chi phối kết quả cuối cùng. Bởi vậy, điều duy nhất ta có thể dựa vào là chính mình. Hãy tập trung làm hết sức mình và để cuộc sống quyết định phần còn lại. Một khi đã làm hết mình, ta sẽ không có gì để nuối tiếc.
6. Học cách đối diện với thất bại
Thất bại là một phần tất yếu của cuộc sống. Đôi khi, dù đã làm hết mình nhưng kết quả trả về lại không được như ta mong muốn. Bởi vậy, học cách đối diện với thất bại, nhìn nó với một con mắt khách quan và rút ra được bài học hữu chính là tư duy của người thành công.
7. Tập nhìn nỗi buồn với tâm thế của tương lai
Khi còn trẻ ta thường nghĩ rằng chuyện xảy ra với mình là to tát lắm, mãi mãi không thể quên được, không thể vượt qua được. Nhưng dần lớn lên, trải nghiệm nhiều hơn, ta nhìn lại và nhận ra chuyện ngày xưa chỉ như một dấu chấm nhỏ trên bức tranh cuộc đời, không có gì đáng phải vật vã, đau khổ, lo âu vì nó đến thế. Vì thế, nếu có thể tập nhìn nỗi buồn hiện tại bằng tâm thế của tương lai (tưởng tượng mình sẽ như thế nào 3 năm, 5 năm nữa), ta sẽ cảm thấy nhẹ nhàng, bình tâm hơn.
8. Hiểu rằng tìm việc là cả một cuộc hành trình
Khi còn ngồi trên ghế nhà trường, ai cũng hy vọng mình ra trường và tìm ngay được công việc trong mơ (dream job), một vị trí mà mình sẽ thích ngay từ đầu, gắn bó lâu dài và không phải chuyển đổi, tìm việc thêm nữa.
Nhưng sự thực, đối với đa phần mọi người, con đường dẫn đến công việc trong mơ có rất nhiều “đường ngang, ngõ tắt”; đôi khi, bạn cần làm những việc mình chưa thực sự thích để học hỏi, chuẩn bị bản thân và làm bàn đạp tìm đến công việc mình thực sự muốn làm. Bởi vậy, nếu bạn gặp khó khăn, đừng bỏ cuộc, bạn không thất bại, bạn chỉ đang đi cuộc hành trình của mình thôi.
9. “Ăn mừng” với những thành công nhỏ
Với những người trẻ cầu tiến, việc có nhiều đam mê, hoài bão giúp ta nỗ lực hơn cho tương lai. Tuy nhiên, nếu không dừng lại một nhịp để “ăn mừng” (celebrate) những thành công nhỏ (small wins) của mình, ta sẽ không trân trọng những cột mốc mình đã đi qua và ý thức hơn về hành trình của mình.
Bản thân tôi vốn là người ít khi chia sẻ thành công và đặt áp lực cao cho mình. Chính điều này khiến cho thành công thường mang đến cho tôi cảm giác “trống rỗng” thay vì vui vẻ, hân hoan. Những năm gần đây, tôi cố gắng thay đổi điều này bằng cách chia sẻ nhiều hơn thành công của mình một cách khiêm tốn và chân thành tới những người đã góp phần tạo nên thành quả đó.
10. Trân trọng giá trị của bản thân
Ai trong chúng ta cũng cần rèn dũa hàng ngày để hoàn thiện mình hơn, để trở thành “phiên bản tốt nhất của chính mình”, nhưng trước hết, mình phải là chính mình trước. Chỉ khi nắm được bản thân mình là ai, học được cách phát huy điểm mạnh từ chính những điểm yếu của mình, ta mới có thể phát triển bản thân và tạo ra những thay đổi bền vững, tự tin, mạnh mẽ nhất.
Phát ngôn của tiến sĩ Đại học Thanh Hoa gây tranh cãi: Không đẻ con để phụng dưỡng t.uổi già, giao con cho ông bà chăm là vô trách nhiệm
Rốt cuộc vì sao nhiều phụ nữ chọn cách sống độc thân mà không chịu lấy chồng và sinh con?
Gần đây, Trung Quốc đã mở rộng chính sách cho phép người dân có 3 con. Tuy nhiên, thực tế trong xã hội lại đang phải đối mặt với một vấn đề khác: ngày càng ít phụ nữ muốn sinh con đẻ cái.
Câu hỏi đặt ra là vì sao nhiều phụ nữ ngày nay không muốn sinh con? Điều này có thể xuất phát từ hai lý do chính sau:
Một là chi phí nuôi dạy một đ.ứa t.rẻ là quá cao.
Hai là sự tự nhận thức về giá trị của bản thân mỗi phụ nữ đã có sự thay đổi lớn.
Tiến sĩ Đại học Thanh Hoa Trương Tiếu Hàn.
Trương Tiếu Hàn là mẫu phụ nữ có tất cả trong tay. Cô được sinh ra trong một gia đình trí thức. Cô tốt nghiệp đại học Thanh Hoa với thành tích xuất sắc và không lâu sau còn lấy được bằng tiến sĩ. Vừa xinh đẹp, vừa thông minh và độc lập trong cả vấn đề kinh tế lẫn tư duy, chính vì vậy suy nghĩ của cô về việc sinh nở cũng như quan niệm về con cái đều khác biệt so với lối suy nghĩ truyền thống trước đây.
Trong một cuộc phỏng vấn mới nhất, Trương Tiếu Hàn đã có những phát ngôn về quan niệm sinh sản thời hiện đại đối với phụ nữ và gây ra rất nhiều tranh cãi.
"Tôi sẽ không sinh con. Việc đẻ một đ.ứa t.rẻ ra rồi để cho ông bà phải chăm sóc là quá vô trách nhiệm".
Tiến sĩ Trương Tiếu Hàn có nhiều phát ngôn gây tranh cãi.
Câu nói của Trương Tiếu Hàn được cho là không phù hợp với thực tế bởi theo quan niệm truyền thống, phụ nữ khi đến t.uổi là phải lấy chồng đẻ con. Bên cạnh đó, sau khi sinh con ông bà sẽ giúp đỡ trong việc chăm cháu, đó là lẽ thường tình và không thể nói là vô trách nhiệm. Ngoài ra, trong các gia đình Trung Quốc, họ thường có suy nghĩ nuôi con để đề phòng t.uổi già, đẻ nhiều con cái thì sau này về già mới có người phụng dưỡng, không còn lo lắng.
Phụ nữ có nên sinh con hay không?
Trong thời đại xưa, phụ nữ phải phụ thuộc hoàn toàn vào đàn ông. Họ không có tiếng nói trong gia đình, không làm ra t.iền và ở thời đại đó, phụ nữ không có quyền lựa chọn trong việc có con hay là không.
Tuy nhiên, ngày nay đã khác, phụ nữ bây giờ có thể tự làm chủ cuộc sống, có được sự độc lập và kinh tế, suy nghĩ của họ cũng không còn nhiều ràng buộc.
Tiến sĩ Trương nói: "Khi cuộc sống đang phát triển tốt hơn, phụ nữ sẽ không nghĩ đến chuyện có con bởi xung quanh họ còn quá nhiều niềm vui khác, họ cũng có quá nhiều chuyện ý nghĩa để làm. Phụ nữ không chỉ có giá trị sinh sản, cô ấy còn có rất nhiều giá trị khác để khám phá và tận hưởng".
Nếu một người phụ nữ không có tài năng, thậm chí không thể tự nuôi sống bản thân thì đến một độ t.uổi nào đó, chắc chắn cô ấy phải bước vào vòng xoáy sinh sản như bao người phụ nữ khác: đến t.uổi thì lấy chồng, đẻ con, sau này tương lai nhờ cậy vào con mình.
Vì sao để ông bà chăm cháu lại là vô trách nhiệm?
Rất nhiều gia đình sau khi người vợ nghỉ hết thời gian thai sản thì đã giao cháu cho ông bà chăm sóc. Việc ông bà chăm cháu tưởng chừng là lẽ đương nhiên, vì sao lại vô trách nhiệm?
Tiến sĩ Trương cho biết : "Bởi vì người trẻ luôn muốn đi làm để k.iếm t.iền nên đứa nhỏ buộc phải giao cho ông bà, nhờ ông bà giúp đỡ. Không phải ai cũng đủ t.iền để thuê bảo mẫu hoặc có khả năng cho con đi học sớm. Chung quy lại, chỉ có một chữ: Nghèo!"
"Nếu vợ chồng có đủ t.iền thì ai lại muốn đưa con cho ông bà chăm? Ai mà không muốn tự tay nuôi dưỡng và chăm chút cho con mình? Tất cả điều này là lỗi của ai? Chính là lỗi của các bậc cha mẹ. Trước khi sinh con ra, liệu có ai từng cân nhắc đến việc họ sẽ có trách nhiệm đến đâu trong quá trình nuôi dưỡng đ.ứa t.rẻ?", tiến sĩ Trương khẳng định.
Sinh con để có người phụng dưỡng khi về già là ích kỷ
Nhiều người vẫn luôn quan niệm rằng sau khi về già họ có thể an hưởng t.uổi già cùng con cháu. Tuy nhiên khi về già con người thường mắc nhiều bệnh tật, chăm sóc cũng rất khó khăn và tốn kém. Sẽ ra sao nếu như đứa con lớn lên không có nhiều khả năng làm ra t.iền, gia đình cũng không có tài sản quý giá? Chẳng phải đó chính là sự ích kỷ của bố mẹ khi đẩy trách nhiệm nặng nề và tăng thêm phần mệt mỏi cho đứa con của mình hay sao?
"Tôi không muốn đ.ánh đổi hàng chục năm làm việc chăm chỉ của mình để lấy điều không chắc chắn. Có nghĩa là đ.ứa t.rẻ có thể hoặc không thể chăm sóc cho tôi khi về già. Vậy việc bỏ ra nhiều năm vất vả nuôi dạy con có đáng hay không?"
Trong quá trình nuôi dạy con cái, chúng ta phải thừa nhận một sự thật rằng người mẹ sẽ luôn là người hy sinh nhiều nhất. Nhiều người mẹ phải tạm dừng hoặc từ bỏ luôn sự nghiệp của họ để chăm sóc con cái. Sau cùng đứa con lớn lên, rất có thể chúng lại không có khả năng để chăm sóc, phụng dưỡng tốt cho cha mẹ.
Phụ nữ có thể sẽ bỏ qua nhiều cơ hội trong cuộc sống, đ.ánh đổi t.uổi thanh xuân, sức khỏe, sở thích và cuộc sống riêng của bản thân họ sau khi sinh con. Cho nên một số phụ nữ chọn lựa cách không lấy chồng, không sinh con cũng là điều dễ hiểu. Xét cho cùng, việc có con đối với phụ nữ quả thật là một "canh bạc".
Thời đại đã thay đổi, việc nuôi nấng và giáo dục trẻ cũng có sự thay đổi. Chúng ta không thể nghĩ đơn giản rằng cứ sinh ra rồi tự nhiên con sẽ lớn khôn nên người. Nuôi con với tư tưởng lạc hậu thì đ.ứa t.rẻ sau này là người gánh chịu hậu quả và dễ dàng bị xã hội đào thải. Chính vì vậy đối với phụ nữ, việc đám cưới và sinh con đều phải được xem xét một cách kỹ lưỡng.
1 ca luyện thi lớp 10 cấp tốc 500.000 đồng để học cùng... Tiến sĩ Mỗi ca học chỉ từ 90 đến 120 phút nhưng mức phí lên tới 500 nghìn đồng. Học sinh có thể yêu cầu giáo viên là Tiến sĩ trực tiếp dạy nếu muốn. Chưa đầy 2 tháng nữa các học sinh sẽ bước vào kỳ thi lớp 10 tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh. Đây được coi là thời điểm...
