Liên bang Nga kỷ niệm 79 năm Ngày Chiến thắng chủ nghĩa phát xít
Ngày 9/5, Liên bang (LB) Nga kỷ niệm 79 năm Ngày Chiến thắng chủ nghĩa phát xít, chấm dứt Chiến tranh Thế giới thứ hai.
Binh sĩ Nga tham gia diễu binh kỷ niệm 78 năm Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại ở thủ đô Moskva, ngày 9/5/2023. Ảnh minh họa: Anadolu Agency/TTXVN
Ngày này mang ý nghĩa thiêng liêng không chỉ ở Nga mà còn ở các quốc gia khác thuộc Liên Xô trước đây cũng như trên thế giới. Vào Ngày Chiến thắng, mọi người dân Nga tưởng nhớ đến chiến công của thế hệ ông cha, những người đã giải phóng không chỉ Tổ quốc mình mà cả rất nhiều nước châu Âu khỏi quân đội quốc xã.
Theo phóng viên TTXVN tại Moskva, thống kê cho thấy trên lãnh thổ Liên Xô trước đây không một gia đình nào không bị ảnh hưởng bởi chiến tranh. Hầu như mỗi gia đình đều có người thân từng chiến đấu trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại. Vì vậy, Chiến thắng phát xít là niềm tự hào của toàn thể nhân dân Liên Xô và thế hệ con cháu của họ hiện đang sống tại LB Nga.
Nhiều hoạt động kỷ niệm đã được tổ chức từ tháng 4 song sự kiện chính là cuộc diễu binh trên Quảng trường Đỏ được tổ chức đều đặn hàng năm kể từ năm 1995 tới nay. Đã thành thông lệ đúng 10h (giờ Moskva, tức 14h theo giờ Việt Nam), lá cờ Chiến thắng là bản sao của lá cờ đỏ do 3 chiến sĩ Hồng quân cắm trên nóc nhà Quốc hội Đức ngày 1/5/1945 được mang ra quảng trường cùng với quốc kỳ Nga. Đồng thời, Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu sẽ đi ra từ tháp Spatskaia trên chiếc xe mui trần Aurus. Đón và báo cáo với ông là vị tướng tổng chỉ huy cuộc diễu binh. Cuộc diễu binh bắt đầu trong tiếng nhạc bài hát “Cuộc chiến thần thánh” của nhà soạn nhạc Aleksandrov đã trở thành bài hát đặc trưng của tất cả các cuộc diễu binh Chiến thắng.
Theo truyền thống, các lực lượng diễu binh được chia thành các trung đoàn, tiểu đoàn và đại đội, theo chủng loại và quân chủng. Các đoàn xe quân sự, xe tăng, xe bọc thép, xe tự hành, các loại vũ khí mới và hiện đại nối tiếp đoàn diễu binh. Tổng thống, Tổng tư lệnh tối cao Vladimir Putin dự trên khán đài cùng với các vị khách quý là các cựu chiến binh của Nga và các nước lân cận, đại diện lãnh đạo quân sự và chính trị các nước. Sau diễu binh, lãnh đạo các nước sẽ cùng đặt hoa tại Đài tưởng niệm Chiến sĩ Vô danh trong vườn Aleksandrovsky bên cạnh tường thành điện Kremlin.
Video đang HOT
Được có mặt trên Quảng trường Đỏ trực tiếp xem diễu binh là một vinh dự không phải ai cũng có được. Chỉ khoảng 2.000 giấy mời được phát đến tận tay các cựu chiến binh, lãnh đạo hoặc các nhà ngoại giao các nước.
Theo số liệu của Ủy ban Duma quốc gia Nga về phát triển xã hội dân sự, cho đến nay, chỉ còn khoảng trên 12.000 người tham gia Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại còn sống.
Năm 2024, cuộc tuần hành “Trung đoàn bất tử” không được tổ chức vì lý do an ninh, song hoạt động này vẫn được tiến hành ở nhiều hình thức khác như đăng ảnh người thân là người tham gia Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại trên mạng, trên các màn hình công cộng, dán trên các phương tiện giao thông…
Trước đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gửi lời chúc mừng nhân Ngày Chiến thắng tới lãnh đạo 10 quốc gia và vùng lãnh thổ cũng như tới nhân dân Gruzia và Moldova, trong đó ông nhấn mạnh rằng phải ngăn chặn bất kỳ âm mưu nào hòng bóp méo hoặc quên lãng lịch sử chống phát xít của nhân loại, phải truyền lại cho thế hệ sau những truyền thống ủng hộ lẫn nhau đã giúp cho thế hệ ông cha kiên cường vượt qua những thử thách của chiến tranh và đ.ánh bại chủ nghĩa quốc xã.
Những điều thú vị xung quanh Ngày Chiến thắng tại LB Nga
Ngày Chiến thắng, ngoài chiến công của người lính Hồng quân, câu chuyện những người lao động ở quê nhà và những người dân thường sống sót sau chiến tranh, cũng gắn với nhiều điều thú vị.
Tổng thống Nga Vladimir Putin phát biểu tại lễ duyệt binh kỷ niệm Ngày Chiến thắng ở thủ đô Moskva ngày 9/5/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại Moskva, ngày 9/5, trên toàn LB Nga kỷ niệm ngày lễ quan trọng nhất - Ngày Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại. Đây là Ngày Chiến thắng huyền thoại của Hồng quân Liên Xô trước chủ nghĩa phát xít và là ngày tưởng nhớ những người lính đã hy sinh. Ngày Chiến thắng, ngoài chiến công của người lính Hồng quân, câu chuyện những người lao động ở quê nhà và những người dân thường sống sót sau chiến tranh, cũng gắn với nhiều điều thú vị.
Hai lần đầu hàng
Tháng 1/1945, Hồng quân Liên Xô đã tiến hành tổng tấn công ở miền Trung Ba Lan và Đông Phổ, buộc bộ chỉ huy Đức Quốc xã phải chuyển một phần quân đội từ mặt trận phía Tây sang phía Đông, tạo điều kiện để quân đồng minh đ.ánh đuổi các đơn vị Đức ra khỏi Rhineland và Ruhr Basin và tiến về phía sông Elbe, cũng như ở các khu vực trung tâm và phía Nam của mặt trận. Hitler, sau 4 lần bị á.m s.át, đã t.ự s.át ngày 30/4/1945 - trước khi phương diện quân Belorussia 1 và Ukraine 1 chiếm Berlin ngày 2/5. Sau một tuần kháng cự, ngày 7/5/1945, đại diện của Đô đốc Karl Dnitz, người kế nhiệm Hitler làm nguyên thủ quốc gia, đã ký văn kiện đầu hàng vô điều kiện trước Đồng minh phương Tây tại trụ sở của Tướng Mỹ Dwight David Eisenhower ở Reims.
Sau đó, theo lệnh của nhà lãnh đạo Liên Xô Iosif Stalin, Nguyên soái Zhukov tiếp nhận sự đầu hàng chung của đại diện Các Lực lượng vũ trang Đức Quốc xã tại Berlin. Sự đầu hàng cuối cùng của Đức do Thống chế W. Keitel ký vào hồi 22h43 ngày 8/5 giờ Trung Âu, theo giờ Moskva khi đó đã là 00h43 ngày 9/5. Đây là lý do ở châu Âu, Ngày Hòa giải Chiến tranh Thế giới thứ hai được tổ chức ngày 8/5 trong khi Ngày Chiến thắng Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại tại Nga được tổ chức vào ngày 9/5.
Lá cờ Chiến thắng là lá cờ tấn công của Sư đoàn bộ binh 150 thuộc Tập đoàn quân xung kích số 3, Phương diện quân Belorussia 1, được cắm trên mái nhà Quốc hội Đức vào lúc 22h00 ngày 30/4 theo giờ Berlin, nhưng là ngày 1/5 giờ Moskva. Lá cờ Chiến thắng được đưa đến Moskva ngày 20/6/1945 để rước trên Quảng trường Đỏ.
Các binh sĩ tham gia buổi tổng duyệt cho lễ duyệt binh Ngày Chiến thắng tại Moskva, Nga ngày 7/5/2023. Ảnh: THX/TTXVN
Lịch sử các lễ duyệt binh
Lễ duyệt binh đầu tiên kỷ niệm Ngày Chiến thắng diễn ra vào ngày 24/6/1945. Ban đầu, sự kiện dự kiến tổ chức vào cuối tháng 5 song phải điều chỉnh do các xưởng may phải sản xuất đủ 10.000 bộ lễ phục cho các binh sĩ. Trong ngày 24/6 đã có một trận mưa như trút nước nên phần diễu binh trên không bị hủy bỏ. Tất cả những người tham gia cuộc diễu binh đều ướt sũng. Lễ duyệt binh do Nguyên soái Georgy Zhukov chỉ huy trên con ngựa trắng bạc Kumir. Tượng Nguyên soái Zhukov cưỡi con ngựa trắng bạc Kumir đã được khai trương ngày 8/5/1995, nhân kỷ niệm 50 năm Chiến thắng Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại, trên Quảng trường Manezh trước lối vào Quảng trường Đỏ ở thủ đô Moskva.
Ngày 9/5 không được coi là một ngày lễ cho đến khi được nhà lãnh đạo Liên Xô Leonid Brezhnev khôi phục vào năm 1965. Trong năm đó đã diễn ra lễ duyệt binh Chiến thắng lần thứ hai. Lễ duyệt binh lần thứ ba diễn vào dịp kỷ niệm 40 năm Ngày Chiến thắng - 1985. Các lễ duyệt binh tiếp theo diễn ra vào năm 1990 và năm 1995. Từ năm 1996, Lễ duyệt binh Ngày Chiến thắng truyền thống trở thành sự kiện hằng năm và từ năm 2008 có sự tham gia của các phương tiện chiến đấu. Theo truyền thống, lễ duyệt binh gồm ba phần: phần diễu binh bộ, phần cơ giới và phần trên không với số máy bay tham gia đúng bằng số năm kỷ niệm sự kiện.
Đoàn xe quân sự tham gia buổi tổng duyệt cho lễ duyệt binh Ngày Chiến thắng tại Moskva, Nga ngày 7/5/2023. Ảnh: THX/TTXVN
Do đại dịch COVID-19, năm 2020, lễ duyệt binh kỷ niệm 75 năm Ngày Chiến thắng không diễn ra vào ngày 9/5 mà bị lùi tới ngày 24/6. Vào ngày này, lễ duyệt binh được tổ chức tại 28 thành phố của LB Nga và lễ duyệt binh lớn nhất theo truyền thống diễn ra trên Quảng trường Đỏ ở thủ đô Moskva với sự tham gia của khoảng 15.000 sĩ quan và binh sĩ của LB Nga, Armenia, Belarus, Trung Quốc, Serbia, Ấn Độ, Kazakhstan và các quốc gia khác.
Năm 2021, lễ duyệt binh Chiến thắng diễn ra như thường lệ vào ngày 9/5 trên Quảng trường Đỏ với sự tham gia của 12.000 sĩ quan và binh sĩ và hàng trăm thiết bị quân sự.
Trong nhiều năm, giọng đọc nổi tiếng trong các lễ duyệt binh là của Nghệ sĩ Nhân dân LB Nga Yevgeny Khoroshevtsev, người qua đời cuối năm 2020. Tại lễ duyệt binh năm 2021, học trò của ông, Anton Suntsov, là người đọc mới.
Nga hủy diễu binh của không quân trong lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng Phần trình diễn trên không trong cuộc duyệt binh kỷ niệm Ngày Chiến thắng đã bị hủy bỏ ở Moskva và một số thành phố khác của Nga. Quang cảnh Quảng trường Đỏ nơi diễn ra lễ duyệt binh của Nga. Ảnh: Sputnik Theo hãng thông tấn Nga Interfax ngày 9/5, chương trình trình diễn bay phục vụ Lễ duyệt binh Ngày Chiến...
