Đoàn đàm phán Israel rời Ai Cập, chưa hẹn ngày trở lại
Quân đội Israel đã b.ắn phá các khu vực ở Đông Rafah vào ngày 9/5, trong bối cảnh đoàn đại biểu nước này rút khỏi đàm phán ở Cairo ( Ai Cập) về ngừng b.ắn tại Gaza đồng thời chưa hẹn ngày quay lại.
Khói bốc lên sau các cuộc không kích của Israel xuống thành phố Rafah, Dải Gaza ngày 7/5. Ảnh: THX/TTXVN
Tờ Times of Israel ngày 9/5 dẫn lời một quan chức cấp cao nước này cho biết vòng đàm phán gián tiếp mới nhất ở Cairo nhằm tìm được lệnh ngừng b.ắn ở Gaza đã kết thúc và Tel Aviv chủ trương tiếp tục triển khai chiến dịch ở Rafah cùng các khu vực khác thuộc Gaza theo kế hoạch.
Quan chức này cho biết Israel đã đệ trình lên các nhà hòa giải điều kiện hạn chế của nước này đối với đề xuất của Hamas về một thỏa thuận thả con tin.
Israel cáo buộc các chiến binh Hamas đang ẩn náu ở Rafah. Trong khi đo, Nhà Trắng lặp lại hy vọng rằng Israel sẽ không tiến hành một chiến dịch toàn diện ở Rafah. Washington nhấn mạnh họ không tin điều đó sẽ hỗ trợ mục tiêu đ.ánh bại Hamas.
Video đang HOT
Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby nhận định Hamas đã bị Israel gây áp lực đáng kể và có nhiều lựa chọn tốt hơn để truy lùng những lãnh đạo còn lại của lực lượng này, thay vì một chiến dịch có rủi ro đáng kể đối với người dân thường.
Tại Cairo, phái đoàn từ Hamas, Israel, Mỹ, Ai Cập và Qatar đã gặp nhau từ ngày 7/5. Các cuộc đàm phán ở thủ đô Ai Cập đã tạo được một số tiến triển nhưng không đạt được thỏa thuận nào. Những bất đồng lớn giữa các bên xung đột trong đàm phán là về số lượng và danh sách các con tin Israel cũng như tù nhân Palestine sẽ được trả tự do theo một thỏa thuận trao đổi, bên cạnh đó là các vấn đề liên quan đến việc Israel rút quân một phần khỏi Gaza để người Palestine di chuyển tự do trong vùng đất này.
Ông Izzat al-Risheq, một thành viên văn phòng chính trị của Hamas tại Qatar, cho biết phái đoàn lực lượng này đã rời Cairo. Ông Izzat al-Risheq tái khẳng định Hamas tán thành đề xuất ngừng b.ắn của các nhà hòa giải. Kế hoạch này bao gồm nội dung thả các con tin Israel bị giam giữ ở Gaza và một số người Palestine bị Israel bỏ tù.
Hamas nhấn mạnh sẽ không đưa ra bất kỳ nhượng bộ nào ngoài những nhượng bộ trong đề xuất mà họ đã chấp nhận. Về phần mình, Israel cho biết sẵn sàng ngừng b.ắn nhưng bác bỏ yêu cầu chấm dứt xung đột.
Rafah nằm ở khu vực biên giới với Ai Cập, từng là thành phố với 300.000 dân, nay trở thành nơi ẩn náu chính cho người Palestine chạy trốn khỏi cuộc b.ắn phá kéo dài nhiều tháng của Israel tại Gaza.
Hy vọng le lói cho Dải Gaza
Các cuộc đàm phán đang diễn ra tại Cairo, Ai Cập, nhằm đạt được một thỏa thuận ngừng b.ắn giữa Israel và phong trào Hamas tại Dải Gaza đã đạt được nhiều tiến triển đáng kể.
Tuy nhiên, ngay cả khi Hamas chấp nhận đề xuất đã được đưa ra trước đó, vẫn cần thời gian để thống nhất về những chi tiết cụ thể, trước khi đi đến một thỏa thuận ngừng b.ắn cuối cùng. Theo giới chuyên gia phân tích, "các cuộc thảo luận có thể kéo dài và khó khăn".
Các nhà trung gian đàm phán của Ai Cập và lực lượng Hamas đã đạt được tiến bộ về những khía cạnh kỹ thuật của một thỏa thuận tiềm tàng. Cụ thể, một nguồn tin chính thức từ Hamas xác nhận, lực lượng này sẽ chấp nhận thỏa thuận ngừng b.ắn hoàn toàn với Israel "theo từng giai đoạn", với điều kiện có những đảm bảo quốc tế rõ ràng về việc Israel sẽ tuân thủ lệnh ngừng b.ắn và chấm dứt hoàn toàn cuộc xung đột ở Gaza.
Ông Taher Al-Nono, cố vấn của nhà lãnh đạo Hamas Ismail Haniyeh, khẳng định, lực lượng này sẽ xử lý các đề xuất ngừng b.ắn "một cách nghiêm túc, có trách nhiệm và tích cực", đồng thời nêu rõ "bất kỳ thỏa thuận ngừng b.ắn nào đều phải đáp ứng các yêu cầu" của phía Hamas, bao gồm "chấm dứt hoàn toàn và lâu dài hành vi gây hấn, rút hoàn toàn quân đội Israel khỏi Dải Gaza, tạo điều kiện cho những người tản cư trở về nhà mà không bị hạn chế, và thỏa thuận trao đổi tù nhân".
Theo các nguồn tin, thỏa thuận ngừng b.ắn được cho là bao gồm một số giai đoạn tiềm năng, trong đó, giai đoạn đầu tiên là việc trả tự do cho các con tin một cách có giới hạn vì mục đích "nhân đạo" trong thời gian ngừng b.ắn kéo dài vài tuần. Các giai đoạn tiếp theo có thể sẽ chứng kiến việc phóng thích thêm con tin và lệnh ngừng b.ắn lâu dài hơn. Trong khi đó, các nhà hòa giải Mỹ đã hứa rằng, các lực lượng của Israel sẽ rút hoàn toàn khỏi Gaza trong giai đoạn thứ 3 và cuối cùng, cuộc chiến sẽ kết thúc.
Người biểu tình ở Tel Aviv (Israel) yêu cầu thả các con tin ở Gaza. Ảnh: Reuters
Về phía Israel, nước này vẫn chưa cử phái đoàn đến Cairo để tham gia đàm phán, khẳng định sẽ chỉ làm việc này khi Tel Aviv nhận thấy có "chuyển động tích cực" trong khuôn thỏa thuận trao đổi con tin. Một quan chức hàng đầu của Israel nhấn mạnh: "Chúng tôi sẽ cử một phái đoàn do người đứng đầu Mossad dẫn đầu tới Cairo nếu có dấu hiệu cho thấy chuyển biến tích cực về một khuôn khổ cho thỏa thuận". Trước đó, Israel đã đặt thời hạn 1 tuần để Hamas đồng ý thỏa thuận giải quyết vấn đề con tin, nếu không nước này sẽ tiến hành cuộc tấn công vào Rafah.
Theo đề xuất của Israel, giai đoạn ngừng b.ắn đầu tiên kéo dài 40 ngày, trong đó Hamas thả tối đa 33 trong hơn 100 con tin của Israel đang bị giữ tại Gaza kể từ khi xảy ra xung đột hôm 7/10/2023. Trong khoảng thời gian này, các bên sẽ tiến hành đàm phán để có một lệnh ngừng b.ắn lâu dài hơn. Giai đoạn ngừng b.ắn thứ hai sẽ kéo dài ít nhất 6 tuần, các bên sẽ đồng ý thả con tin với số lượng lớn hơn và cam kết tạm dừng giao tranh trong thời gian dài, có thể tới 1 năm. Nếu được ký kết, đây sẽ là thỏa thuận đầu tiên kể từ thỏa thuận ngừng b.ắn kéo dài một tuần vào tháng 11/2023, khi 105 con tin được trả tự do để đổi lấy 240 tù nhân người Palestine.
Theo ông Yossi Mekelberg, Giáo sư về quan hệ quốc tế và là cộng tác viên của Chương trình Trung Đông và Bắc Phi tại tổ chức nghiên cứu các vấn đề quốc tế Chatham House, tình trạng bế tắc hiện nay giữa Israel và Hamas là do không bên nào cho rằng thỏa thuận được đưa ra là có lợi nhất cho họ. Điều này cho thấy, không bên nào tin tưởng bên kia và do đó dẫn đến việc duy trì tình trạng chưa được giải quyết hiện tại. Đó là một tình huống gây nguy hiểm cho phần còn lại của khu vực.
Rõ ràng, lệnh ngừng b.ắn tạm thời nhằm giải thoát con tin, tăng cường viện trợ nhân đạo vào Dải Gaza và việc thả hàng nghìn tù nhân Palestine khỏi nhà tù của Israel có thể tạo động lực mới cho lệnh ngừng b.ắn lâu dài vốn rất cần thiết. Tuy nhiên, nó cũng sẽ làm tăng áp lực lên các nhà lãnh đạo của cả hai bên. Đối với Israel, thành tựu chính của việc kết thúc thành công các cuộc đàm phán sẽ là thả các con tin - nhưng có những thành phần quyền lực trong Chính phủ Israel không coi đây là ưu tiên hàng đầu.
Còn về phía Hamas, mặc dù đề nghị gần đây nhất được Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Ngoại trưởng Anh David Cameron mô tả là "cực kỳ hào phóng" về việc thả tù nhân Palestine và cho phép nhiều viện trợ nhân đạo hơn vào Dải Gaza, mối quan tâm chính của họ là chấm dứt chiến tranh và điều này không được đáp ứng. Hiện, việc giam giữ các con tin còn lại được coi là "át chủ bài" của Hamas trong các cuộc đàm phán với Israel: Càng thả nhiều con tin thêm, họ càng trở nên dễ bị tổn thương hơn và không có gì đảm bảo rằng một cuộc tấn công của Israel vào Rafah sẽ không diễn ra.
Trên thực tế, tại cuộc họp Nội các trong tuần này, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã tuyên bố sẽ tấn công quân sự vào Rafah "dù có hoặc không" một thỏa thuận con tin. Điều này cho thấy Thủ tướng Israel đã nhượng bộ những thành phần cứng rắn nhất trong liên minh của mình. Một bộ trưởng trong Chính phủ Israel đã tuyên bố trong tuần này rằng, việc thả vài chục con tin sẽ không biện minh cho việc không "hoàn thành" các mục tiêu của cuộc chiến. Trong trường hợp chính quyền Israel và nhóm Hamas không có đủ ý chí chính trị để đạt được thỏa thuận, các nhà hòa giải sẽ sử dụng bất kỳ đòn bẩy nào mà họ có để giúp hai bên xích lại gần nhau. Đây cũng là lợi ích tốt nhất của họ. Nếu giao tranh lan tới Rafah, thảm họa gần như không thể tránh khỏi. Điều này sẽ nhanh chóng làm leo thang tình hình mong manh ở Trung Đông, ảnh hưởng xấu đến chính trị và xã hội ở trong nước của các quốc gia trên toàn khu vực và rộng hơn nữa. Giáo sư Yossi Mekelberg kết luận đây cũng là lý do đủ để kêu gọi một mặt trận quốc tế thống nhất làm bất cứ điều gì trong khả năng của mình để ngăn chặn một kịch bản khủng khiếp như vậy và hãy làm điều đó ngay bây giờ
Israel ra điều kiện tham gia đàm phán tại Cairo Ngày 4/5, một quan chức hàng đầu của Israel cho biết Israel sẽ cử một phái đoàn đến Cairo (Ai Cập) để đàm phán về lệnh ngừng b.ắn ở Gaza chỉ khi nước này nhận thấy "diễn biến tích cực" về khuôn khổ thỏa thuận trao đổi con tin. Tòa nhà bị phá hủy do xung đột Hamas - Israel tại thành phố...
